Mieszkańcy podlaskiej wsi, wyrwani ze swych domów i wysłani na drugi koniec Imperium Rosyjskiego zostali wrzuceni w wir wojny i późniejszej rewolucji. Zupełnie osamotnieni, nieprzygotowani. Jak sobie radzili? Wystawa w Białowieskim Parku Narodowym, której premiera odbędzie się w sobotę (16 maja), pozwala uczestnikom wydarzeń sprzed 100 lat opowiedzieć o swoich przeżyciach
Jest lato 1915 roku. Armia rosyjska od kilku miesięcy wycofuje się z zachodnich ziem Imperium, bezradna wobec niemiecko-austriackiej ofensywy. Generałowie podejmują decyzję o pozostawieniu wrogowi spalonej ziemi. Wojsko wygania chłopskie rodziny z ich domów, niektórzy uciekają sami, wsie płoną.
Akcja osiąga apogeum na terenach na wschód od Białegostoku. Pustoszeją powiaty: białostocki, bielski, sokólski. Setki tysięcy wozów suną na wschód. Tarasują drogi, przeciskają się między wojskiem. Rozpętuje się piekło: epidemie tyfusu i cholery, skwar, brak wody do picia, głód, naloty niemieckich samolotów, dezorientacja, szaleństwo. Szacuje się, że nawet co trzeci uciekający mógł nie przeżyć podróży. A to dopiero początek siedmioletniej tułaczki…
Mówią zwykli ludzie, uczestnicy wydarzeń
Wystawa, przygotowana przez Białowieski Park Narodowy we współpracy z portalem biezenstwo.pl, opowiada o przeżyciach i losach przodków współczesnych mieszkańców Podlasia. Bieżeńców – tak nazywa się ich w Rosji; tak określać się będą sami uciekający. Perspektywa wybrana przez autorki wystawy (Ewa Moroz-Keczyńska, kuratorka i Aneta Prymaka-Oniszk, autorka tekstów) nie jest to częsta – najczęściej historyczne ekspozycje mówią o dziejach wojen i armii, działaniach władz, wysiłkach polityków czy organizacji, przez co giną gdzieś z pola widzenia losy tzw. zwykłych ludzi.
Na wystawie w BPN doświadczenie tych zwykłych ludzi stoi w centrum zainteresowania. Mogą tu sami przemówić: poprzez teksty źródłowe: wspomnienia i relacje oraz unikalne zdjęcia czasu bieżeństwa. Zwiedzający może poczuć ich emocje, lepiej zrozumieć przeżycia.
Edukacyjna wystawa narracyjna „Niezwykła historia zwykłych ludzi”
Otwarcie podczas Nocy Muzeów: 16 maja, sobota, godz. 18, Białowieski Park Narodowy, Park Pałacowy 11 Białowieża (pełen program: https://www.facebook.com/events/824476010935724/)
Po premierze, wystawa będzie czynna w dniach i godzinach otwarcia Muzeum.
Pingback: Otworzyliśmy wystawę | Bieżeństwo